Hóa chất dệt nhuộm là gì? Top 5 loại phổ biến nhất trên thị trường hiện nay

Hóa chất dệt nhuộm là gì? Top 5 loại phổ biến nhất hiện nay

Tại Việt Nam nghề dệt nhuộm là một trong những ngành có sản lượng xuất khẩu cao, quy trình dệt nhuộm phải trải qua một quá trình xử lý hóa học và phi hóa học, tùy vào từng công đoạn mà phải sử dụng các loại hóa chất khác nhau. Theo thống kê có khoảng 7.000 loại hóa chất đang được sử dụng trong ngành dệt nhuộm, bài viết này sẽ giới thiệu đến các bạn những hóa chất dệt nhuộm phổ biến nhất hiện nay. 

Hóa chất dệt nhuộm là gì?
Hóa chất dệt nhuộm hiện nay thường là các chất vô cơ, các loại muối và acid chuyên dùng để ứng dụng vào các giai đoạn dệt nhuộm, giai đoạn hoàn tất hàng dệt may.

Các loại hóa chất này được chia thành các nhóm hóa chất cơ bản trong ngành dệt nhuộm như : Nhóm hóa chất tẩy trắng, nhóm cầm màu, điều chỉnh dung dịch thuốc nhuộm, nhóm xử lý nước thải...

Vai trò và công dụng
Tùy theo từng công đoạn xử lý sản phẩm vải mà các hóa chất có vai trò:
Là tác nhân để phân giải lượng tạp chất có trong vải.
Tạo điều kiện hợp lý trong việc dệt, nhuộm vải.
Là chất xúc tác khiến các phản ứng hóa học xảy ra trong quá trình nhuộm, in hoa.
Hóa chất dệt nhuộm có công dụng: tẩy trắng vải, nhuộm màu, làm đều màu, làm mềm, chống thấm, chống gãy mặt vải, chống nhăn,...

Top 5 hóa chất dệt nhuộm thường dùng
1. Silicone
Tồn tại ở dạng thức lỏng, trong suốt, có thể hòa tan trong nước lạnh. Silicone được sử dụng trong ngành dệt nhuộm như một chất làm mềm vải như cotton, vải sợi, cotton dệt kim. Bên cạnh đó, người ta còn sử dụng chất này để khắc phục những tác động vật lý gây ra cho vải trong quá trình trộn vải, căng vải.
2. Oxy già (H2O2)
Là chất lỏng không màu, nhớt, là chất oxi hóa mạnh vì thế oxy già được sử dụng để tẩy trắng trong ngành dệt nhuộm. Cụ thể hơn, oxy già dùng để tẩy trắng sợi dệt, khử trùng, khử mùi trong các công đoạn sản xuất vải.

3. Hóa chất dệt nhuộm Javen-NaClO
Là loại acid yếu, không màu, có mùi đặc trưng. Trong ngành công nghiệp dệt may, nước Javen dùng làm chất tẩy trắng, chất phá màu vải. Quá trình tẩy trắng bằng NaClO rất phức tạp vì ở môi trường trung tính có độ PH = 7 thì phản ứng phá hủy xơ sợi càng mạnh, khi tẩy màu buộc phải chú ý điều này.

4. Axit Axetic CH3COOH-giấm công nghiệp
Hóa chất dạng chất lỏng, mùi gắt, vị chua, tan trong nước, nhiệt độ sôi cao 118 độ C, là loại axit yếu. Acid acetic dùng trong các công đoạn nấu tẩy để trung hòa lượng kiềm dư (điều chỉnh độ pH), tạo môi trường acid trung bình trong công đoạn nhuộm vải. Ngoài ra chất này còn tác dụng với một số muối kim loại để tăng khả năng bền màu cho phẩm nhuộm trực tiếp.
5. Acid Oxalic-COOH2
Acid oxalic có tính độc (làm chết người với hàm lượng từ 5g trở lên), hòa tan được các kim loại như Axit Sắt, Axit Mangan,...ngoài ra chất này làm mất màu quỳ tím.

Là chất cẩn màu trong công nghệ nhuộm và có thể khử được vết rỉ sét trên vải bông rất tốt. Do Axit Oxalic dễ làm hư xơ sợi nên sau khi sử dụng phải xả thật sạch nếu không xơ sợi sẽ dễ bị mục khi sấy khô. 

=> Lưu ý khi sử dụng các loại hóa chất trên:
Các loại Acid có nồng độ cao và nhiệt độ cao sẽ làm hỏng kết cấu một số loại xơ sợi(cellulose) nên phải sử dụng đúng nồng độ cho phép và giặt sạch vải lại với nước sau khi dùng acid.
Các trường hợp ngoài ý muốn như cháy, bỏng da đã xảy ra nên phải tuân theo các yêu cầu về kĩ thuật khi pha chế, bảo quản, vận chuyển hóa chất để đảm bảo an toàn.
Trên đây là 5 loại hóa chất phổ biến thường được dùng trong quá trình dệt nhuộm. Hiện nay, việc nhuộm vải không chỉ sử dụng các loại hóa chất dệt nhuộm đặc trưng mà còn sử dụng đến màu tự nhiên của những loại hoa, phương pháp này không những có thể tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn an toàn với sức khỏe, thân thiện với môi trường.